18

การก่อสร้างพระเมรุมาศในสมัยโบราณ การปลงศพในธรรมเนียมไทยแต่โบราณ คงได้แบบแผนธรรมเนียมมาจากอินเดีย กษัตริย์คงได้ใช้ธรรมเนียมการเผาศพแบบคติทางพุทธศาสนา คือ บรรจุในพระลอง(หีบ) เผาและบรรจุอัฐิในสถูป การพระบรมศพที่มีการสร้างเมรุมาศ เรียกว่า ออกพระเมรุ ถือเป็นแบบอย่างธรรมเนียมสืบมา เมื่อไทยได้รับอิทธิพลรูปแบบการปกครองตามลัทธิเทวราชจากขอม มีการสร้างเทวาลัยหรือปราสาทหินสูงใหญ่เพื่อการพระบรมศพ ซึ่งเป็นคติเกี่ยวเนื่องกับระบบการปกครอง จึงใช้กับชนชั้นผู้ปกครองเท่านั้น หากสืบสวนดูจากวิธีการตามคติดังกล่าว การปกครองสมัยสุโขทัยและล้านนา ไม่ได้ปกครองด้วยพระราชอำนาจตามระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ ฐานะของกษัตริย์สุโขทัยเป็นเจ้าเป็นขุนนางปกครองไพร่ฟ้าอย่างพ่อปกครองลูก ส่วนล้านนาการพระบรมศพกษัตริย์แห่งนครเชียงใหม่ได้พบหลักฐานจากพระจิตกาธานเผาพระบรมศพที่เหลืออยู่เป็นลักษณะรองรับพระลองทั้งสิ้น ดังนั้น ธรรมเนียมการสร้างพระเมรุที่สืบต่อเป็นธรรมเนียมปฏิบัติคงเริ่มในสมัยอยุธยา ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่รับอิทธิพลจากขอมแล้ว จากหลักฐานพงศาวดารปรากฏชัดว่า เมื่อครั้งสมเด็จพระรามาธิบดีที่...